Rượu vang đắt có gì khác rượu giá rẻ?
Điều gì khiến giá cả của một chai rượu vang này dù có tăng lên, nhưng vẫn thấp hơn chai rượu khác? Giá bằng nhau thì chất lượng có tương đương không? Có phải cứ giá đắt thì tốt và ngược lại? Hãy cùng chúng tôi khám phá các yếu tố cấu thành mức giá của rượu vang ở dưới đây.
Vị trí, vị trí và vị trí
Nhiều yếu tố làm tăng giá của một cái chai được tìm thấy cả ở bên ngoài và trong sử sách. Đứng đầu trong số này là vị trí của vườn nho - cả cảnh quan mà nó nằm và tên gọi của nó (khu vực được xác định hợp pháp nơi trồng nho).
Ví dụ, một ha cây nho bên trong khu vực được phép trồng sâm panh có thể trị giá một triệu euro. Bên ngoài, giá giảm mạnh xuống khoảng 4.000 euro. Những vườn nho nổi tiếng như Domaine de La Romanée-Conti ở Burgundy hay Bollinger's Clos St.-Jacques ở Champagne nổi tiếng đến mức rượu vang sản xuất ở đó có thể đặt giá cao ngất ngưởng.
Vườn nho Domaine de La Romanée-Conti ở Burgundy
Ngay cả khi chủ sở hữu không có vốn đủ lớn để phục hồi, một vườn nho may mắn có được đất và khí hậu lý tưởng cho nho mà nó đang phát triển thường sẽ được bán với giá cao hơn, nhờ chất lượng tốt hơn khi ủ thành rượu.
Ở Việt Nam, bạn có thể dễ dàng tìm thấy những dòng rượu vang của Puglia - Ý hay Bordeaux - Pháp. Sự phổ biến và dễ uống của rượu vang từ các vùng này lại rất phù hợp với thị hiếu người Việt.
Vườn nho năng suất thấp
Để tối đa hóa hương vị, người trồng sẽ thường hạn chế số lượng các cụm nho để tăng cường hương vị cho những cụm nho này. Những cây nho già tự nhiên sản xuất ít nho hơn. Ít nho hơn có nghĩa là ít rượu hơn, và nếu nó đủ tốt, thì sẽ không có đủ rượu để bán - do đó, giá sẽ tăng lên! Đó là nguyên tắc cung và cầu cơ bản (cũng có một chút tâm lý ở đây.)
Những thứ thực sự quý hiếm - như rượu sâm banh 100 năm tuổi được vớt lên từ đáy biển - sẽ có giá cao ngất ngưởng. Tại thời điểm đó, nó nghiêng về thu thập hơn là chất lượng.
Các dòng vang đắt thường lựa chọn nho khá kỹ một cách thủ công, như thu hoạch bằng tay chỉ nho chín khi đạt đủ điều kiện làm rượu, hay những trái nho đạt tiêu chuẩn được lọc riêng để thu hoạch. Nho chín giúp nồng độ rượu cao hơn, hương vị thơm ngon và nhiều tầng hương vị hơn.
Rượu vang rẻ thường là khi thu hoạch mà không chờ nho chín đủ, hoặc nho chín chưa đồng đều. Để giảm chi phí, họ thu hoạch tất cả nho có trên cây, do đó, rượu có thể tạo ra hương vị ít phức tạp và ít độ cồn hơn. Đây không hoàn toàn là một điều xấu, nhưng điều này có nghĩa là bạn sẽ phải trả tiền để mua những loại vang rẻ và trẻ.
Thu hoạch nho bằng tay giúp lọc nho ngay từ khâu đầu tiên
Thêm đường ngoài đường tự nhiên
Để tăng thêm hương vị cho những chai rượu giá cả phải chăng, các nhà sản xuất rượu sẽ sử dụng đường dư - ngăn không cho tất cả đường tự nhiên trong nho chuyển hóa thành rượu để giữ được vị ngọt và đậm đà. Bạn sẽ hiếm khi tìm thấy điều này trong các loại rượu vang đắt tiền hơn được làm từ nho chất lượng cao, cô đặc với đường tự nhiên.
Trả tiền cho di sản và lịch sử
Rượu vang từ một số khu vực nhất định cũng có thể tính phí cao hơn nhờ vào di sản và lịch sử của tên gọi của chúng. Tên gọi càng cao trong thứ bậc của khu vực thì rượu càng đắt. Ví dụ, rượu từ Rhône's Hermitage AOC, đạt con số gấp ba lần, trong khi rượu từ Crozes-Hermitage AOC rộng hơn thường có sẵn với giá thấp hơn. Thường có mối tương quan giữa danh tiếng và di sản của địa điểm và chất lượng của rượu; nhưng không phải luôn luôn. Ở một mức độ thấp hơn, đây là lý do tại sao các nhà sản xuất dán lâu đài đẹp như tranh vẽ trên nhãn của họ ngay cả khi rượu được sản xuất trong một nhà máy cạnh đường cao tốc.
Khu vực Rhône Hermitage AOC
Thùng và bể chứa
Nguyên liệu được sử dụng trong quá trình lên men và ủ rượu là một trong những yếu tố lớn nhất khi quyết định giá rượu.
Giá thành của gỗ sồi truyền thống
Theo truyền thống, một phần lớn các loại rượu vang được đánh giá tốt nhất được ủ trong các thùng gỗ sồi mới, nhờ vào sự phổ biến của hương vị gỗ sồi. Khi bạn xem xét thực tế là một cây sồi 80 năm tuổi chỉ có đủ gỗ cho hai thùng, bạn sẽ nhận ra việc chi phí sản xuất có thể tăng lên đối với nhà sản xuất. Nhiều loại rượu đắt tiền nhất thế giới đã nhìn thấy bên trong thùng gỗ sồi. Việc này tạo ra một chi phí đáng kể cho mỗi chai để lên men hoặc ủ rượu trong các thùng mới.
Lựa chọn thay thế rẻ hơn cho gỗ sồi
Tuy nhiên, ngâm trong thùng sồi không phải lúc nào cũng có nghĩa là rượu ngon hơn . Các lựa chọn thay thế rẻ hơn, phù hợp hơn đã phát sinh, đặt ra thách thức đối với truyền thống. Các thùng lên men bằng thép cực kỳ phổ biến và tạo ra các loại rượu vang tươi, tràn đầy năng lượng, nhưng một số người cho rằng kết quả có thể vô trùng và sắc nét do không tiếp xúc với oxy.
Các thùng bê tông nằm ở đâu đó ở giữa - tường của chúng có đầy các lỗ nhỏ để giữ không khí và cho phép rượu tiếp xúc với oxy, nhưng chúng không thêm bất kỳ hương vị nào vào thành phẩm như gỗ sồi. Chúng giống như cách giải thích hiện đại của rượu Amphora cổ điển. Cả thép và bê tông, quá trình lên men và quá trình lão hóa trong bình chứa đều rẻ hơn đáng kể so với thùng gỗ sồi, và rượu vang thành phẩm thường có giá cả phải chăng hơn so với các loại rượu thay thế lên men bằng gỗ sồi.
Bế chứa rượu vang bằng bê tông
Đây không phải là quy tắc chung, dù vậy, Domaine de Chevalier, người sản xuất rượu vang thâm niên và danh tiếng trong ngành thực phẩm cao cấp, gần đây đã mua mười bể bê tông.
Thời gian và kỹ thuật
Các loại rượu vang đắt tiền thường sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ quá trình lão hóa so với các loại rượu vang rẻ tiền nhờ vào độ phức tạp và cường độ của nho. Lưu trữ và giám sát các thùng rượu sẽ tốn kém tiền bạc, đặc biệt nếu quá trình lão hóa kéo dài hàng thập kỷ. Wine Folly tính toán rằng bạn có thể phải trả thêm khoảng 50-100k cho mỗi năm rượu vang được ủ trong thùng.
Thu hoạch bằng tay và máy
Trước khi bất cứ ai có thể nghĩ về việc ngâm ủ, nho cần được hái xuống trước. Có một số tranh luận về tác động của thu hoạch bằng máy so với thu hoạch bằng tay, nhưng lập luận cơ bản cho rằng máy móc quá thô và không thể kiểm tra chất lượng như người hái. Jamie Kutch của Kutch Wines đang ở trong trại hoài nghi máy móc:
"Trái cây bị hỏng hoặc bị dập, thối sẽ dẫn đến quá trình oxy hóa, hóa nâu chất thơm và vi khuẩn phát triển ... Dụng cụ cắt có thể cắt sạch thân cây và không lọc ra được như vậy."
Mặc dù có thể tốt hơn cho việc thu hoạch nho, nhưng việc cắt cành bằng tay từ cây nho rất đắt - đắt gấp ba lần so với việc sử dụng máy thu hoạch cơ học.
Thu hoạch bằng máy móc cho hiệu suất cao hơn
Trong khi đó, một số nhà máy rượu không có sự lựa chọn do những vườn nho dốc, khó di chuyển, một số tránh máy móc như một phần của nỗ lực sản xuất rượu hữu cơ hoặc rượu sinh học và một số thực hiện phương pháp pha trộn và dự trữ thu hoạch bằng tay cho các loại rượu hàng đầu . Dù lý do là gì, nó thường có nghĩa là một thành phẩm đắt tiền hơn. Tuy nhiên, với những cải tiến đối với máy móc thu hoạch, tác động đến chất lượng rượu vang rất khó phát hiện.
Các vườn nho dốc cũng là một điểm để tạo ra những loại vang nho ngon tuyệt vời, bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn tại đây
Thuế và các loại thuế
Như bạn có thể đoán, thuế đóng một vai trò quan trọng trong việc định giá một chai rượu. Nếu bạn ở Việt Nam, bạn có thể phải trả khoản thuế lên tới trên 210%, bao gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng. Điều này có ý nghĩa gì đối với chất lượng rượu vang? Chà, nếu bạn đang ở Việt Nam và mua một chai rượu có giá dưới 150.000 đồng, thì có khả năng giá đó gần như hoàn toàn được tạo thành từ tỷ suất lợi nhuận, thuế và chi phí đóng chai trong nước.
Điều này không có nghĩa là bạn không thể tìm thấy rượu vang ngon ở mức giá dưới 150.000đ, nhưng nó có nghĩa là bạn sẽ phải tìm kiếm chúng khó hơn, và có một lập luận cho rằng rượu vang giá cao hơn thực sự có giá trị tốt hơn khi nó liên quan đến sản xuất rượu vang trong nước hay nhập khẩu.
Rượu vang đắt so với rẻ, kết luận là gì?
Có rất nhiều loại rượu vang tuyệt vời sẽ không bị phá vỡ nhận thức chỉ vì giá. Trong thực tế, một nghiên cứu của 6.000 thử nghiệm nếm mù (Blinding Taste) từ Tạp chí Kinh tế Rượu phát hiện ra rằng không có mối quan hệ một đáng kể giữa giá cao và xếp hạng rượu, và hầu hết mọi người thực sự thưởng thức các loại rượu vang có mức giá khiêm tốn, bớt tốn kém một chút ít .
Chúng tôi đã tham khảo câu nói này từ Jancis Robinson trước đây , nhưng nó sẽ lặp lại khi chúng tôi nghĩ về giá rượu vang:
"Quá nhiều loại rượu vang được định giá rõ ràng bởi những người tiếp thị, hoặc những người muốn phát triển hoặc bảo vệ danh tiếng, hơn là bởi những người yêu thích rượu vang."
Với sự báo trước của Jancis, hy vọng bạn đã có một ý tưởng tốt hơn về những gì đi vào một chai rượu và điều gì khiến giá cao hơn. Đôi khi nó là chất lượng, đôi khi nó hiếm - nó có thể là kỹ thuật - và đôi khi (chỉ đôi khi) là tất cả những điều trên.